НЬЮКАСЛ АУРУЫНА ҚАРСЫ ЛА-СОТА ШТАМЫНАН ЖАСАЛҒАН ВАКЦИНАНЫҢ АПРОБАЦИЯЛЫҚ СЫНАҚТАРЫ

жұмыста Қазақстан Республикасы Ауыл шаруашылығы министрлігінің Ветеринариялық бақылау және қадағалау комитетіне (ҚР АШМ ВБҚК) қарасты ветеринариялық ұлттық референттік орталығы (ВҰРО ) және Биологиялық қауіпсіздік проблемаларының ғылыми-зерттеу институты (БҚПҒЗИ) жағдайында, Ла-Сота штамынан Ньюкасл ауруына қарсы жасалған вакцинаның тәжірибелік сериясының физикалық, биологиялық қасиеттерін апробациялық сынаудан өткізу нәтижелері көрсетілген. Зерттеу мақсаты - Ла-Сота штамынан Ньюкасл ауруына қарсы жасалған вакцинаны апробациялық сынақтан өткізу. Зерттеу барысында вирусологиялық, иммунологиялық зерттеу тәсілдері қолданылды. Апробациялық зерттеу нәтижелері: вакцинаның құрамы таза, оның биологиялық белсенділігі 9,03 ± 0,14 lg ЭИД₅₀/см³ құрайды. Вакцина 40 тәуліктік балапандар үшін зиянсыз. Вакцина балапандар үшін иммуногенді. Егілгеннен кейін 16 тәулік өткесін Ньюкасл аурына қарсы антиденелердің орташа титры гемагглютинациияны тежеу реакциясында (ГАТР) 1:127,2 құрады. Вакцина өзінің физикалық-биологиялық қасиеттері бойынша барлық қойылатын талаптарға сәйкес келеді және Ньюкасл ауруының өзіндік алдын алуға жарамды. Вакцинаның физикалық және биологиялық қасиеттеріне апробациялық сынақ жүргізу тек оң нәтижелермен аяқталды және зерттеу хаттамалары, актілері ҚР АШМ ВБжҚ Комитеті Комиссиясы мүшелерімен қабылданды. Вакцинаны ірі құс шаруашылықтарында және жеке шаруа қожалықтарында Ньюкасл ауруының арнайы алдын алуда жаппай қолдануға болады.

1. Alexander D.J., Aldous E.W., Fuller C.M. The long view: a selective review of 40 years of Newcastle diseases research // Avian Pathol. – 2012. – Vol. 41(4). – P.329-335. doi: 10.1080/ 03079457. 2012.697991.

2. Weekly Disease Information. Available. OIE. – URL: http://www.oie.int/ wahis_2/public/wahid.php/Diseaseinformation/WI (дата обращения 5 апреля 2022 г).

3. Орынбаев М.Б., Султанкулова К.Т., Керимбаев А.А., Строчков В.М., Шалгынбаев Э.К., Омарова З.Д., Мусаева Г.К., Бурашев Е.Д., Кыдырбаев Ж.К., Сансызбай А.Р. Молекулярно-биологические свойства патогенных вирусов болезни Ньюкасла, выделенных на территории Казахстана // Сельскохозяйственная биология . – 2016. – №2. – С. 255-263.

4. Официальные данные министерства сельского хозяйства Республики Казахстан [Электрон.ресурс]. – URL: https://agronews.com/kz/ru/news/breaking-news/2021-11-01/53072 (дата обращения 10 декабря 2021 г).

5. Болезнь Ньюкасла зафиксирована в Казахстане. [Электрон.ресурс].URL:https://kaztag.kz/ru/news/bolezn-nyukasla-zafiksirovana-v-kazakhstane (дата обращения 08 июня 2022 г).

6. Newcastle disease (infection with Newcastle disease virus) // OIE. Manual of Diagnostic Tests and Vaccines for Terrestrial Animals. – 2018. – Chap. 3.3.14. – P.964-983.

7. Коровин Р.Н., Зеленский В.П., Грошева Г.А. Лабораторная диагностики болезней птиц // Москва «Агропромиздат». – 1989. – С. 17.

8. Юдасин А.М., Медведев А.П., Вербицкий А.А., Даровских С.В. О контроле качества ветеринарных биологических препаратов // Ветеринарная медицина Беларуси. – 2004. – №2. – С.4-5.

9. Метод контроля вакуума в ампулах и флаконах. ГОСТ 28083-89.

10. Метод определения водородного показателя и свободной кислотности. ГОСТ Р 53877-2010.

11. Средства лекарственные биологические лиофилизированные для ветеринарного применения. Метод определения массовой доли влаги. ГОСТ 24061-2012.

12. Средства лекарственные биологические для ветеринарного применения. ГОСТ 28085-2013.

13. Средства лекарственные для ветеринарного применения. Методы определения безвредности. ГОСТ 31926-2013.

14. Методические указания по определению уровня антител к вирусу ньюкаслской болезни в реакции торможения гемагглютинации (РТГА) // Болезни птиц. – 1997. – № 13. – С. 448-453.

15. Методы определения показателей качества иммунобиологических препаратов для профилактики и диагностики гриппа. Утверждены Главным государственным санитарным врачом Российской Федерации, Первым заместителем Министра здравоохранения РФ Г. Г. Онищенко 28.09.2003 г. // Методические указания МУ 3.3.2.1758—03. – 2003. – C. 11-13.

16. Садовников Н.В., Кондратьев Р.Б. Биологическая оценка качества промышленной вакцины против болезни Ньюкасла // Аграрный вестник Урала. – 2010. – №1. – С 58-60.

17. Кондратьев Р.Б. Иммуногенность промышленной вакцины против болезни Ньюкасла // Ветеринария Кубани. – 2009. – №5. – С.1-2.